بیانیه به بهانه اختتامیه دوازدهمین جشنواره تئاتر کردی در سقز/

بیانیه ی یک کارگردان به داورانی که بیانیه نداشتند!

فرزاد حسن میرزایی در مورد دوازدهمین جشنواره بین المللی تئاتر کردی بیانیه ای با عنوان «بیانیه ی یک کارگردان به داورانی که بیانیه نداشتند!» انتشار داده است.

به گزارش گولان سقز، در این بیانیه آمده است: دوازده دوره جشنواره تئاتر کردی یکی از افتخارات فرهنگ و هنر کردستان است که در طول برگزاری آن، اتفاقات بسیار فرخنده ای برای تئاتر ایران و سایر مناطق کردنشین کشورهای همسایه رخ داده است. بی شک برگزاری جشنواره تئاتر کردی از ابتدا تا به امروز مرهون تلاش بزرگانی چون دکتر قطب الدین صادقی و تمامی پیشکسوتان و جوانان تئاتر سقز و کردستان می باشد. همچنین گروه تئاتر بانه به عنوان یکی از گروه های شرکت کننده در دوازدهمین جشنواره تئاتر کردی، کمال سپاس و قدردانی را از برگزارکنندگان جشنواره دارد که بدون تلاش ، از خود گذشتگی و دلسوزی ایشان برگزاری این جشنواره امکان پذیر نبود.

این بیانیه می افزاید: با این حال نقدهایی وجود دارد که بیان نشدنشان می تواند باعث آسیب بر پیکره ی تئاتر کردی شود، چرا که تئاتر کردی از دوره دوم جولانگاهی برای تجربیات جدید و خلاقیت های جسورانه شد و این امید را بر قلب همگان نشاند که تئاتر کردی معاصر می تواند با تئاتر های پیشتاز و تجربه گرای دنیا برابری و گفتمان داشته باشد. اما در دوازدهمین دوره این جشنواره به غیراز معدودی از آثار ، شاهد آثاری بودیم که نه تنها حرفی تازه برای گفتن نداشتند بلکه از لحاظ فرم و محتوا اسیر کلیشه های دهه گذشته تئاتر ایران بوده اند. برخی از این آثار با دستمایه قراردادن اتفاقات اخیر اقلیم کردستان سعی داشتند از کهنگی و فقدان ژرف نگری خود بکاهند. حال آنکه آنچه به مخاطب ارائه می کردند تنها گزارشی خبرنگارانه و غیر زیبایی شناسانه بود. در این راستا آنچه قلب را می فشرد و امید به پیشتاز شدن تئاتر کردی را رو به قهقرا می برد توجه و تحسین داوران از اینگونه آثار که چیزی جز تکرار مکررات نبودند ، است. حمایت داوران این جشنواره از آثار از تاریخ گذشته ، غیر جسورانه و کلیشه ای زنگ خطری بر آثار آوانگارد و پیشتاز است که شوربختانه بحران کهنگی در تئاتر کردی و سلیقه ی زیبایی شناسانه رو به پسرفت را پر رنگ تر می کند.

در ادامه آمده است: از دیگر نکاتی که لازم به بیان است فارسی سخن گفتن داور گرامی آقای خسرو شهراز در مراسم اختتامیه و اعلام جوایز از سوی ایشان است که این نگرانی را به وجود آورد که چگونه مسئولیت خطیر قضاوت و داوری درباره ی برترین آثار تئاتر کردی بر شانه های فردی نهاد ه شده که به زبان کردی تسلط لازم را ندارد. حال آنکه این عدم تسلط می تواند مشکلات فراوانی را در درک زوایای پنهان یک اثر ایجاد کند که پنهان ماندنشان از نظر یک داور، در کل فرآیند داوری خلل وارد می کند. نکته دیگر که از چشم حاضران در مراسم اختتامیه پنهان نماند عدم حضور داور دیگر، آقای رکن الدین گوین در مراسم اختتامیه بود. چنانچه آقای شهراز در مراسم اختتامیه اعلام نمودند آقای گوین ساعت ۲ بامداد سقز را ترک گفته اند اما بحث و داوری تا ساعت ۶ بامداد روز اختتامیه ادامه داشته است. در این راستا این شک و شبه ایجاد می شود که آقای گوین در انتخاب و داوری دخالتی نداشته اند و نظر بر اینکه در بین برگزیده های این جشنواره ۷۰% آرا و جوایز به کرمانشاه و سنندج یعنی زادگاه و محل اقامت آقایان شهراز و سینا تعلق گرفت، تردید بر عدم دخالت آقای گوین مضاعف می شود.

این بیانیه می افزاید: نکته دیگر آنکه زحمات و تلاش های آقای خسرو سینا در غنا بخشیدن به واحد ادبیات نمایشی در دانشگاه آزاد سنندج بر همگان آشکار است اما ایشان سابقه عملی درخشانی در هیچ یک از حوزه های تئاتر ندارند و از این رو نمی توانند گزینه مناسبی برای تئاترهایی باشند که دست اندرکارانشان هوای تئاتر را نه از بین کتابهای دانشگاهی ایران بلکه از غبار صحنه تنفس کرده اند و بالیده اند.

خطاهای چشمگیری در قضاوت شما وجود داشت

همچنین آمده است: نگرانی دیگر که باز هم از کاستی های فعالیت داوران محسوب می شود، عدم ارائه بیانیه هیات داوری بود. آقای شهراز در توجیه عدم وجود بیانیه ی هیات داوران این استدلال مغلطه انداز را ارائه نموده اند که :”ما هرسال در جشنواره تئاتر کردی بیانیه صادر می کنیم اما کسی به آن عمل نمی کند.” آقایان خسرو شهراز و خسرو سینا، شما در طول شکل گیری جشنواره تئاتر کردی تا به امروز چندبار بیانیه صادر کرده اید که به آن عمل نشده است؟! به راستی خود فراموش کرده اید که این اولین بار است که جایگاه داوری جشنواره تئاتر کردی به شما سپرده شده است یا که مخاطب را فراموش کار پنداشته اید؟ با این اوصاف این حق را به کارگردانان و دیگر مخاطبان جشنواره بدهید که گمان کنند شما از ارائه یک بیانیه برای تئاتر کردی عاجز بوده اید که این خود بر تردید در صلاحیت شما برای عهده دار شدن مسئولیت داوری می افزاید کما اینکه خطاهای چشمگیری در قضاوت شما وجود داشت که نمونه هایی از آن را بیان می کنم:

• در این جشنواره آثار پیشتاز که سرشار از ناگفته ها بودند مورد کم توجهی داوران قرار گرفتند و در عوض آثاری با بوی کهنگی که سرشار از تکرار مکررات بودند به عنوان نمایندگان تئاتر معاصر کردی برای حضور در یک جشنواره بین المللی مورد تحسین قرار گرفتند که این خود می تواند به نبض تئاتر تجربه گرا و آوانگارد لطمه وارد کند، چرا که جشنواره تئاتر کردی در حکم یک آموزگار است که به سلایق زیبایی شناسانه نسل جوان سمت و سو می بخشد. حمایت از آثار کلیشه ای لاجرم به رواج کهنه گرایی و گوشه ی عزلت نشینی آوانگاردیسم می انجامد که برآیند آن چیزی جز خمیدگی قامت تئاتر کردی در رودررویی با تئاتر جهان نخواهد بود.

• انتخاب طراحی صحنه به اثری تعلق گرفت که یک سیاه چادر را بدون هیچگونه تغیری در فرم ، محتوا یا جایگاه مورد استفاده قرار داده بود ، حال آنکه از نام این بخش رقابت یعنی طراحی صحنه، مشخص است که نباید به تقلید صرف و بازسازی یک فضا درست به همان صورت که در دنیای خارج از تئاتر وجود دارد بسنده نمود. طراحی یعنی آفرینندگی نه تقلید.

•  انتخاب طراحی لباس به لباسهای بومی کردهای ساکن خراسان تعلق گرفت که هیچگونه طراحی در به کاربردن لباسها اعمال نشده بود و درست همچون طراحی صحنه، در آرای این بخش نیز به تفاوت طراحی و تقلید توجه نشده بود.

• رای بخش موسیقی به اثری تعلق گرفت که منتخبی از موسیقی بومی بود و هیچگونه طراحی و خلاقیتی در بکارگیری این موسیقی اعمال نشده بود.

•  حذف بخش پوستر و بروشور به معنای عدم احترام به زحمات طراحان این بخش می باشد که شوربختانه در این جشنواره شاهد آن بودیم.

•  عدم تفکیک بخش رقابت بین اجرا در پلاتو ( آن هم در مکان کوچک اختصاص یافته به پلاتو در مجتمع فرهنگی هنری سقز ) و اجرا در سالن نمایش، خطای دیگری بود که از سوی داوران رخ داد. کارگردانی و بازیگری در سالن نمایش و یک کار پلاتو و کنترل بدن و بیان در این دو فضا با یکدیگر تفاوت بسیاری دارد که توضیح آن به درازا می کشد اما از هر دانش آموخته تئاتر، مخصوصا فردی که به عنوان داور برگزیده می شود، انتظار می رود که به تفاوت اساسی این دو بخش آگاه باشد. از این رو انتخاب یک بازیگر زن و دو بازیگر مرد از دو کار پلاتو و قراردادن ایشان در عرصه رقابت با بازیگران صحنه نمی تواند انتخابی ستودنی باشد.

در ادامه آمده است: در خاتمه درود و خسته نباشید می گویم به تمامی گروه های شرکت کننده در جشنواره که در فضای مسکوتی که در آن هیچ گونه حمایت مالی و روانی یافت نمی شود همواره به تلاش خود ادامه داده و نگذاشته اند چراغ تماشاخانه های تئاتر کردی خاموش گردد. امید که بار دیگر با همت اعضای خانواده بزرگ تئاتر کردی موج نو گرایی و پیشتازی در رگ های این تئاتر جریان یابد.

با سپاس : فرزاد حسن میرزایی

انتهای پیام/

برچسب ها :

نظرات کاربران :

دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

نام	*
کد امنیتی