گزارش اختصاصی/

تکدی گری؛ لکه سیاه بر سیمای شهر سقز

شکل های جدید تکدی گری مانند انجام حرکات آکروباتیک در پشت چراغ قرمز موضوعی مهم و جالبی است که این روزها شاهد آن هستیم. امروزه گدایی کردن با سبک های قدیمی تکدی گری مانند “علیل و ذلیل و بدبخت و بیچاره هستم “، “مسافرم و در این شهر غریبم”، “کیف پولم را زده اند، کرایه راه ندارم”، “بچه ام مریضه و توی بیمارستان بستری است”، “کلیه هایم عفونت کرده و دیالیزی هستم” منسوخ شده است.

به گزارش گولان سقز، تکدی را می توان تحت عنوان «دست درازی کردن » برای کسب درآمد، و احتمالاً «سؤال به کف » تعریف کرد. تکدی فراگردی است که به موجب آن، فرد متکدی از دسترنج دیگران بهره مند می شود و زندگی می گذراند. هر یک از افراد جامعه را که نه صاحب حرفه (در مفهوم اقتصادی آن) هستند و نه در تولید اجتماعی، مشارکتی دارند و همواره با شیوه ها و شگردهای متنوع، طفیلی و زائده اجتماعی هستند، متکدی می گویند(مرادی، ۱۳۷۰) یکی از آسیب ها و مسائل مورد توجه هر جامعه ، پدیده تکدی گری و گدا صفتی است که با ساختارهای فرهنگی اجتماعی، اقتصادی هر جامعه ای در ارتباط است.

متکدیان با شیوه های گوناگون و با سوء استفاده از احساسات و عواطف انسانی، سعی در کسب منافع شخصی دارند که در نهایت باذلت و خواری و نمایش اعضای از کارافتاده، معلول، زخمی، بدشکل و گاهاً با ارائه نسخع های جعلی و… در گوشه و کنار شهرها و حتی روستاهای کشور پدیدار می شوند . در عین حال حرکات زیرکانه متکدیان، فکر مردم را از کمک به محرومان واقعی منحرف کرده است تا از این خیر و ثواب محروم بمانند.

آن چیزی را که عرف گدایی کردن می‌نامد، ماده ۷۱۲ قانون مجازات اسلامی از آن به عنوان تکدی‌ یاد نموده است. ماده مذکور بیان می دارد، “هر کس تکدی یا کلاشی را پیشه خود قرار داده باشد و از این راه امرار معاش نماید یا ولگردی نماید به حبس از یک تا سه ماه محکوم خواهد شد و چنانچه با وجود توان مالی مرتکب عمل فوق شود علاوه بر مجازات مذکور کلیه اموالی که از طریق تکدی و کلاشی بدست آورده است مصادره خواهد شد.” در همین راستا با دقت در متن ماده‌ی مذکور آن چیزی که به عنوان رفتار مجرمانه بر ما مکشوف خواهد شد این است که، پیشه قرار دادن تکدی‌گری جرم است نه صرف تکدی نمودن؛ بنابراین اگر کسی به صورت اتفاقی و تنها یک بار مرتکب رفتار تکدی‌گری شود عمل وی جرم نخواهد بود. به همین علت افرادی که گدایی را پیشه خود کرده اند، مجرم بوده و برابر قانون باید با آنها برخورد شود. جمع آوری متکدیان امری بین بخشی است و حدود ۱۱ ارگان موظف اند که با پدیده تکدی گری برخورد کرده و آن را ساماندهی کنند، اما وجود این پدیده در شهر سقز خود نشان از عدم توجه کافی نهادهای مسئول به این امر دارد.

 همچنین ماده ۷۱۳ قانون مجازات اسلامی، بیان می‌دارد “هرکس طفل صغیر یا غیر رشیدی را وسیله‌ی تکدی قرار دهد یا افرادی را به این امر بگمارد به سه ماه تا دو سال حبس و استرداد کلیه اموالی که از طریق مذکور به دست آورده است محکوم خواهد شد.”

در این حال باید گفت که هر چند علت کشیده شدن بعضی افراد به تکدی گری فقر و نیاز مالی آنها و بیکاری می باشد اما آنچه مشخص است در واقع درصد کمی از گداها از روی احتیاج به تکدی گری روی می آورند و گاهاً در برخی موارد مشاهده شده که مافیایی در پشت پرده تکدی گری قرار داد و با ساماندهی آنها در سطح شهر و در اشکال مختلف تکدی گری برای خود کسب و کاری کاذب ایجاد کرده اند.

به گفته مسئول یکی از موسسات خیریه ی سقز، در خصوص جمع آوری متکدیان چندین بار در فرمانداری سقز با ادارات مرتبط مانند شهرداری، نیروی انتظامی، بهزیستی ،کمیته امداد و تشکل های غیردولتی جلسه داشته اند، و مصوباتی تدوین شده است و کارهایی انجام شده است ولی نتیجه کار هنوز ملموس و رضایت بخش نیست زیرا که این کار نیازمند فرهنگ سازی کارآمد در میان عامه مردم است. گواه فرمایش این بزرگوار هم اخبار زیر است:

فرماندار ویژه سقز، مهندس علی اکبر ورمقانی در جلسه شورای اجتماعی شهرستان گفته اند “پیشگیری از اعتیاد، طلاق و تکدی گری اولویت کاری شورای اجتماعی سقز است”(منبع کردپرس)

فرماندار شهرستان سقز گفت: “جمعی از متکدیان از شهرهای استان‌های همجوار برای تکدی‌گری به سقز آمده‌اند که باید اکیپ گشت مشترک برخورد با متکدیان تشکیل شده و آنها را از سطح شهر جمع‌آوری کند.”( خبرگزاری تسنیم)

معاون برنامه ریزی فرماندار سقز(مهندس رستم پور) با اشاره به اینکه تکدی‌گری یکی از آسیب‌های اجتماعی است، گفت:” تکدی گری ماحصل ضعف و نبودن فرهنگ کار و کسب حلال در جامعه است.”(خبرگزاری مهر)

شکل های جدید تکدی گری مانند انجام حرکات آکروباتیک در پشت چراغ قرمز موضوعی مهم و جالبی است که این روزها شاهد آن هستیم. امروزه گدایی کردن با سبک های قدیمی تکدی گری مانند “علیل و ذلیل و بدبخت و بیچاره هستم “،  “مسافرم و در این شهر غریبم”، “کیف پولم را زده اند، کرایه راه ندارم”،  “بچه ام مریضه و توی بیمارستان بستری است”، “کلیه هایم عفونت کرده و دیالیزی هستم”  منسوخ شده است.(سایت گولان سقز)

به گفته یکی از شاهدان عینی در روزهای گذشته در شهر سقز گدایی گرفته اند که گوشی ۷۰۰ هزارتومانی بهمراه ۱۰۰ هزار تومان پول نقد داشته! و متولیان امر بعد از رها کردن گدای مربوطه در کنار گورستان آیچی و تحویل دادن گوشی و درآمد آن روز به خود متکدی، او را رها کرده اند، در حالی که نیم ساعت بعد گدای تادیب شده! دوباره جهت ارتزاق به داخل شهر برگشته است.( هرچند دلیل این موضوع نبود امکانات نگهداری آنان است.) در همین شهر سقز پس از مرگ گدایی که بسیاری از مردم او را بعنوان یکی از چهره ای شاخص سقز می شناختند، شایعه ای در شهر پیچیده بود که ایشان حدود ۷۰۰ میلیون تومان در حساب بانکی خود داشته اند!

تجربه های مختلف در خصوص تکدی گری:

تبریز:

چند سالی است که به همت موسسات مختلف خیریه به خصوص، موسسه خیریه حمایت از مستمندان تبریز این صحنه زشت از چهره تبریز پاک شده و به جای آن تابلوی پر افتخار تبریز شهر بی گدا نصب شده و این واقعیتی است که حتی برای مسافران نیز به اثبات رسیده و در اظهار نظرهای مختلف رسانه ای، بارها به این امر اذعان کردند. موسسه خیریه حمایت از مستمندان تبریز از جمله مراکز تاثیرگذار در تحقق این افتخار است که با تلاش خیرین دلسوز تبریز با هدف جلوگیری منطقی از تکدی و آبروریزی و جایگزینی مساعدت های آبرومندانه و سامان دادن به کمک های مردمی در سال ۱۳۵۱ تاسیس شد. کارهای ارزشمند این صندوق در دفاع از عزت محرومان واقعی و ریشه کنی تکدی گری از تبریز، جایگزین کردن مساعدت های آبرومندانه با اولویت های مربوط به خود از جمله کارهای اساسی و ارزشمند است که این موسسه را از دیگر موسسات متمایز کرده و موجب جلب اعتماد مردم نسبت به آن شده است. مسئولان این موسسه خیریه امیدوارند که مردم با پرهیز از کمک مالی مستقیم به گدایان حرفه ای و راهنمایی افراد محروم به این موسسه، آنها را در انجام بهتر وظایف خود یاری کنند، زیرا که کمک مستقیم به این عده افراد حرفه ای کار خیرین را چندین برابر مشکل می کند.

سایر شهرها:

در برخی شهرها پس از گرفتن گداهای حرفه ای پول های آنها را به نفع کمیته امداد یا بهزیستی ضبط می کنند و در برخی دیگر مدتی آنها را در گرم خانه های مخصوص نگهداری می کنند. در شهرهای دیگری هم با حرفه آموزی به متکدیان و ساماندهی آنها در قالب تعاونی های مردمی موجب ارتقای عزت نفس این افراد و تبدیل به افرادی اثربخش شده اند. در کلان شهری مانند تهران نیز سرپناه های شبانه با اندک غذایی گرم پذیرای گداها و بی خانمان هاست.

در واقع باید گفت گدایی برای اکثر متکدیان بصورت یک عادت درآمده است و ترک آن برایشان تقریباً غیر ممکن است، این موضوع به مثابه حکایتی طنز است، که آورده اند روزی دو گدا با هم صحبت می کردند. اولی گفت :”اگر من قارون بودم از خود قارون هم ثروتنمد تر بودم” دومی گفت” مگر می شود؟ اگر قارون بودی به اندازه قارون ثروتمند می بودی!” و اولی فرمود:” آخر در کنار قارون بودن گدایی هم می کردم!!”

بطور کلی تکدی گری وصله ناجوری است که سیمای کالبدی شهرها را زشت و ناپسند نموده است و مسئولین امر باید با اجرای راهکارهای عملی و اثربخش بکوشند سیمای نازیبای شهری را پیرایش نموده و تا حدودی از منظر زشت و کریه آن بکاهند. به امید اینکه روزی که شاید سقز جزو شهرهای بدون گدا یا حداقل کم گدا در کشور گردد.

گزارش از: محمد باغبانی

انتهای پیام/

برچسب ها :

نظرات کاربران :

دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

نام	*
کد امنیتی