اختصاصی گولان/

پیشگیری از خودکشی یک ضرورت جهانی/ مترجم مختار کریمی

آگاهی در مورد رفتار خودکشی در دهه های اخیر تا حد زیادی در حال افزایش است به عنوان مثال، پژوهش ها اهمیت تعامل بین عوامل زیستی، روانی ،اجتماعی و زیست محیطی و فرهنگی را در تعیین رفتارهای خودکشی زا را نشان داده است .

به گزارش گولان سقز، در ماه مه سال 2013، شصت و ششمین مجمع بهداشت جهانی برگزار شد. اولین اقدام سازمان بهداشت جهانی در حوزه سلامت روان  پیشگیری از خودکشی بود که بخشی جدایی ناپذیر از این طرح است هدف این طرح کاهش نرخ خودکشی درکشورهای دارای نرخ 10٪  خودکشی تا سال 2020 می باشد (1).

برای اینکه چرا مردم دست به خودکشی میزنند هیچ توضیح واحدی وجود ندارد. با این وجود ، بسیاری از خودکشی ها به صورت تکانشی اتفاق می افتد که در چنین شرایطی، دسترسی به وسیله خودکشی آسان است . مانند آفت کش ها و یا سلاح گرم که می تواند تعیین کند که آیا فرد زنده می ماند یا خواهد مرد .

عوامل اجتماعی، روانی، فرهنگی و سایر عوامل در تعامل با هم می توانند باعث رفتار های خودکشی زا در یک فرد شوند اما ننگ وابسته به اختلالات روانی و ابزارهای خودکشی باعث می شود که بسیاری از افراد احساس کنند که قادر به جستجوی کمک نمی باشد. 

با این وجود شواهد نشان می دهد که بسیاری از مرگ ها قابل پیشگیری هستند، خودکشی اغلب دارای اولویت کمی برای دولت ها و سیاست گذاران است. هدف ازاین گزارش اولویت بخشی به پیشگیری از خودکشی در برنامه های بهداشت عمومی جهانی و به منظور بالا بردن سیاست های عمومی وآگاهی از خودکشی به عنوان یک مسئله در بهداشت عمومی است. این گزارش از طریق یک فرایند مشورتی جهانی و بر اساس بررسی های سیستماتیک داده ها و شواهد با هزینه کرد شرکا و ذینفعان توسعه داده شده است.

اپیدمیولوژی جهانی خودکشی و اقدام به خودکشی

  نرخ خودکشی 11.4دهم در هر 100 هزار است (15.5  برای مردان و 8.0 برای زنان). اما، از آنجا که خودکشی یک موضوع حساس است و حتی در برخی کشورها غیر قانونی نیز می باشد به احتمال بسیار زیاد نرخ آن به درستی گزارش نشده است. در کشورهای دارای ثبت وقایع حیاتی خوب ،داده ها نشان می دهند که خودکشی اغلب ممکن است به عنوان یک حادثه و یا یکی دیگر از علت های مرگ و به صورت نادرست طبقه بندی شود .

ثبت خودکشی یک فرایند پیچیده است که به مقامات مختلف و متفاوتی مربوط است و اغلب دارای فشار قانونی نیز می باشد و در کشورهای فاقد آمار مرگ قابل اعتماد ،خودکشی ها غیر قابل شمارش اند.

در کشورهای ثروتمندتر، مردان سه برابر بیشتر از زنان بر اثر خودکشی می میرند ، اما در کشورهای کم درآمد و دارای درآمد متوسط ،نسبت مرد به زن بسیار پایین تر  است هر 1.5 مرد در برابر هر زن.

در سطح جهانی، خودکشی علت 50٪ از تمام موارد خشونت در مردان و  71٪ از تمام موارد خشونت در زنان به حساب می اید . تقریبا در تمام مناطق جهان با توجه به سن، میزان خودکشی در افراد 70 سال و بالاتر دارای بالاترین نرخ در هر دو گروه مردان و زنان است. در برخی از کشورها، میزان خودکشی در میان جوانان بالاترین نرخ را دارد. خودکشی در سطح جهان دومین علت اصلی مرگ در افراد 15 الی 29 سال است.  مصرف آفت کش ها، حلق آویز کردن و استفاده از سلاح گرم در میان رایج ترین روش های خودکشی در سطح جهان قرار دارند اما بسیاری از روش های دیگر نیز مورد استفاده قرار می گیرند که انتخاب روش اغلب با توجه به گروه و جمعیت متفاوت می باشد. 

در هر سال افراد بسیاری وجود دارند که برای خود کشی تلاش می کنند به طور قابل توجهی، اقدام به خودکشی قبلی مهم ترین عامل خطر برای خودکشی در جمعیت عمومی است . برای هر دو موضوع خودکشی و اقدام به خودکشی، بهبود فرآیند دسترسی به اطلاعات ، کیفیت داده ها و ثبت تغییرات حیاتی در سیستم ها و بررسی های مبتنی بر بیمارستان برای پیشگیری از خودکشی موثر است.

 محدود کردن دسترسی به ابزار های خودکشی یک عنصر کلیدی برای پیشگیری از خود کشی است .با این حال، سیاست های محدود کردن دسترسی (مانند دسترسی به آفت کش ها ، سلاح گرم و موانع قرار دادن روی پل ها ) نیازمند درک درستی از روش تنظیمات گروههای مختلف در جامعه است و وابسته به همکاری و همیاری بین بخشی می باشد .

عوامل خطر و محافظ، و مداخلات مربوطه

غالبا، در مجموع چند عامل خطر در  افزایش آسیب پذیری فرد در برابر خودکشی موثر اند .

عوامل خطر مرتبط با نظام سلامت و جامعه به صورت عمده عبارتند از:

مشکل در دسترسی به مراقبت های بهداشتی و دریافت خدمات مورد نیاز، در دسترس بودن آسان وسایل خودکشی، ننگ تلقی کردن جستجو و دریافت کمک برای رفتارهای خودکشی زا یا برای مشکلات سلامت روان و سوء مصرف مواد و  گزارش های نامناسب رسانه ای که باعث حساسیت زدایی  شده و خطر خودکشی تقلیدی را افزایش می دهد .

خطرات مربوط به جامعه و روابط شامل جنگ و فاجعه، تنش های فرهنگ پذیری (مانند تنش های میان مردم بومی یا افراد آواره)، تبعیض، احساس انزوا، سوء استفاده، خشونت و روابط متعارض.

و عوامل خطر در سطح فردی شامل خودکشی و تلاش های قبلی ،اختلالات روانی، استفاده خطرناک از الکل، ضررهای مالی ، درد مزمن و سابقه خانوادگی خودکشی.

استراتژی های مقابله با این عوامل خطر سه نوع هستند.

استراتژی های پیشگیری"جهانی" :

 که برای رسیدن به کل جمعیت طراحی شده اند ، با هدف افزایش دسترسی به بهداشت و مراقبت از خود، ارتقاء سطح سلامت روانی، کاهش مضرات استفاده از الکل، محدود کردن دسترسی به وسایل خودکشی و یا ترویج گزارش دهی رسانه ای مسئولانه.

استراتژی های پیشگیری "انتخابی" :

که  هدف آن گروه های آسیب پذیر مانند افرادی که از تروما رنج می برند و یا افرادی که از آنها سوء استفاده شده است ، کسانی که تحت تاثیر جنگ و بلایای طبیعی بوده اند ، پناهندگان و مهاجران و افرادی که خودشان سوگوار خودکشی یکی از نزدیکانشان می باشند .با آموزش روش"دروازه بان" که هدفش کمک به افراد آسیب پذیر و با ارائه خدمات کمکی است مانند راه اندازی خط تلفنی برای کمک کردن .

این استراتژی با هدف قرار دادن افراد خاص و آسیب پذیر ، پیگیری مشکلات کسانی که دسترسی به امکانات و مراقبت های بهداشتی را قطع کرده اند ، آموزش برای کارکنان بهداشت و شناسایی بهبود یافته ها ، درمان اختلالات روانی و اختلالات وابسته به مصرف مواد مخدر با پشتیبانی جامعه ایفای نقش می کند . همچنین پیشگیری می تواند با تشویق هایی نیز تقویت شود  عوامل محافظت کننده و تقویت کننده شامل روابط شخصی قوی، سیستم باور شخصی و استراتژی های مقابله ای مثبت است.

وضعیت کنونی در پیشگیری از خودکشی

آگاهی  در مورد رفتار خودکشی در دهه های اخیر تا حد زیادی در حال افزایش است  به عنوان مثال، پژوهش ها اهمیت تعامل بین عوامل زیستی، روانی ،اجتماعی و زیست محیطی و فرهنگی را در تعیین رفتارهای خودکشی زا را نشان داده است .

 به صورت  همزمان،اپیدمیولوژی به شناسایی بسیاری از عوامل خطر و  همچنین عوامل محافظت کننده خودکشی هم در جمعیت عمومی و هم در گروه های آسیب پذیر کمک کرده است. نقش تنوع فرهنگی نیز در خطر خودکشی نیز آشکار شده است ، فرهنگ هم در افزایش خطر خودکشی و هم در محفاظت از رفتار های خودکشی زا موثر است..

امروزه در حوزه سیاسی ، 28 کشور به عنوان دارندگان استراتژی ملی  پیشگیری از خودکشی شناخته شده اند . روز جهانی پیشگیری از خودکشی ،در سراسر جهان 10 سپتامبر هر سال است که این روز توسط توسط انجمن بین المللی پیشگیری از خودکشی سازماندهی شده است . علاوه بر این، واحد های تحقیقاتی بسیاری وجود دارد و دوره های دانشگاهی بسیاری نیز جهت تمرکز بر خودکشی و پیشگیری از آن راه اندازی شده است همچنین برای ارائه کمک های عملی، خدمات بهداشت حرفه ای و غیر تخصصی و همچنین بهبود ارزیابی و مدیریت رفتارهای خودکشی زا، گروههای خودیاری از افراد داغدیده در بسیاری از مکان ها برقرار شده است و داوطلبانی نیز آموزش داده شده اند تا به صورت تلفنی مشاوره آنلاین انجام دهند .

در نیم قرن گذشته، بسیاری از کشورها خودکشی را جرم زدایی کرده اند و تسهیلات بسیاری برای آسان شدن دسترسی افراد دارای رفتار های خودکشی زا به کمک ، فراهم کرده اند.

تلاش در جهت یافتن پاسخی جامع برای پیشگیری از خودکشی

یک روش سیستماتیک برای یافتن پاسخی ملی به خودکشی در جهت ایجاد یک استراتژی ملی برای پیشگیری از خودکشی در حال توسعه است  استراتژی ملی تعهد روشن دولت برای برخورد با موضوع خودکشی را نشان می دهد. راهبردهای ملی معمولی شامل طیف وسیعی از راهکارهای پیشگیری مانند نظارت، محدودیت ابزارها ، دستورالعمل های رسانه ای، ننگ زدایی و بالا بردن آگاهی عمومی و همچنین آموزش افراد شاغل در حوزه بهداشت، آموزش دهنگان، پلیس و دیگر حمایت گننده گان می شود . همچنین شامل مداخله در بحران و مداخله از طریق پست نیز می شود .

عناصر کلیدی که در توسعه یک استراتژی ملی پیشگیری از خودکشی دخیل اند در اولویت قرار دادن پیشگیری چندبخشی است  که نه تنها بخش بهداشت و درمان بلکه باید آموزش و پرورش، اشتغال، رفاه اجتماعی، قوه قضاییه و دیگر بخش ها را نیز در نظر بگیرد. این استراتژی باید متناسب  با هر کشور ، فرهنگ و بافت اجتماعی  آن باشد .همچنین ایجاد بهترین شیوه برخورد و مداخله مبتنی بر شواهد در یک رویکرد جامع واختصاص منابع برای دستیابی به اهداف کوتاه تا متوسط و اهداف بلند مدت  ضروری است . باید برنامه ریزی موثر انجام شود و این استراتژی به صورت منظم مورد ارزیابی قرار گیرد و از یافته های این ارزیابی در آینده استفاده شود .

در کشورهای توسعه یافته ی کامل ، استراتژی جامع ملی هنوز جایگاه خود را نیافته است و این نباید مانعی بر سر راه اجرای برنامه های پیشگیری از خودکشی های هدفمند باشد .اگر چه می تواند به یک پاسخ ملی کمک کند. هدف این برنامه شناسایی گروه های آسیب پذیر و در معرض خطر خودکشی و بهبود دسترسی به خدمات و منابع برای این گروههاست .

راهی به سوی پیشگیری از خودکشی

وزرای بهداشت نقش مهمی در مدیریت و گرد هم آوردن ذینفعان از دیگر بخش ها در کشور خود دارند. در کشورهایی که پیشگیری از خودکشی هنوز جایگاه خود را نیافته است ، تاکید بر جستجوی سهامداران ،فعالیت ها ی مورد نیاز و منابع موجود است . این امر برای بهبود نظارت در این مرحله مهم است. در کشورهای دارای برخی فعالیت های پیشگیرانه از خودکشی ، تجزیه و تحلیل موقعیت می تواند  شکاف های موجود در حال حاضر را نشان دهد که باید پر شوند.

کشورهایی که در حال حاضر یک پاسخ ملی نسبتا جامع دارند  باید بر ارزیابی و بهبود برنامه هایشان ، به روز رسانی آگاهی هایشان بر اساس داده های جدید و تاکید بر اثربخشی و بهره وری تمرکز داشته باشند.

در حرکت رو به جلو باید دو موضوع در نظر گرفته شود: 

اول، فعالیت های پیشگیری از خودکشی همزمان با جمع آوری داده ها انجام پذیرد.

 دوم، حتی اگر کشور هنوز آماده داشتن استراتژی  ملی پیشگیری ازخودکشی نیست روند مشورت با سهامداران در مورد ایجاد یک پاسخ ملی و ایجاد علاقه و ایجاد  محیطی برای تغییر می تواند انجام پذیرد.

از طریق فرایند ایجاد یک پاسخ ملی ، سهامداران متعهد می شوند، گفتگوی عمومی در جهت ننگ زدایی، را در گروه های آسیب پذیر تشویق کنند. اولویت های پژوهشی را مشخص و برای افزایش اگاهی عمومی و رسانه ای تلاش کنند.

شاخص های ارزیابی پیشرفت استراتژی می تواند شامل موارد زیر باشد: 

 کاهش درصد ی نرخ خودکشی

 میزان مداخلات موفقیت آمیز پیشگیری از خودکشی

 کاهش تعداد بستری ها به دلیل اقدام به خودکشی

کشورهایی که توسط طرح عملیاتی سلامت روان  (سازمان بهداشت جهانی 2020- 2013 )هدایت می شوند می توانند به هدف خود که کاهش 10٪ نرخ خودکشی است برسند. بسیاری از کشورها می خواهند نرخ خودکشی را بیشتر هم کاهش دهند .

در دراز مدت، و به صورت مهمتری ، کاهش خطر تنها بخشی از این راه به سمت کاهش خودکشی است . پیشبرد عوامل محافظتی به ساختن آینده ای بهتر کمک خواهد کرد آینده ای که سازمان های اجتماعی پشتیبانی های مناسبی برای افراد نیازمند به کمک ،خانواده ها و محافل اجتماعی ارائه می دهند و انعطاف پذیری و  مداخلات موثر برای کمک به آن عزیزان افزایش می یابد و فضایی اجتماعی ایجاد می شود که در آن کمک طلبی دیگر تابو نیست و گفتگوی عمومی در باره آن تشویق می شود.

پیام های کلیدی

خودکشی دارای تلفات بالا است. بیش از 800 هزار نفر در سال جان خود را بر اثر خودکشی از دست می دهند و دومین علت اصلی مرگ در 29 - 15 ساله هاست . نشانه هایی وجود دارد  که هر بزرگسال که خود کشی می کند ممکن است بعد از آن بیش از 20 اقدام دیگر خود کشی رخ دهد .

خودکشی ها قابل پیشگیری هستند. برای یک پاسخ ملی  و موثر درجهت پیشگیری ازخود کشی ، استراتژی جامع چند بخشی پیشگیری از خودکشی مورد نیاز است.

باید دسترسی به ابزار های خودکشی را محدود کرد. استراتژی موثر برای جلوگیری از خودکشی و اقدام به خودکشی ،تلاش برای محدود کردن دسترسی به رایج ترین ابزارها از جمله آفت کش ها، سلاح گرم و برخی از داروهاست .

لازم است خدمات بهداشتی درمانی ،پیشگیری از خودکشی را به عنوان یک مولفه اصلی خود درنظر بگیرند. اختلالات روانی و استفاده خطرناک از الکل سهم بسزایی در خودکشی در سراسر جهان دارند. شناسایی زود هنگام و مدیریت موثر این موارد عاملی کلیدی است و در اطمینان بخشی به مردم که مراقبتهای مورد نیاز را دریافت خواهند کرد نقش بسزایی دارند .

جوامع نقش مهمی در پیشگیری از خودکشی بازی می کنند. آنها می توانند در حوزه حمایت های اجتماعی به افراد آسیب پذیر و سهیم کردن آنها در پیگیری های مراقبتی ، مبارزه با انگ و حمایت از سوگواران خودکشی مفید واقع شوند .

این خلاصه ترجمه ایست از :

Preventing Suicide, a global imperative, Executive summary,  World Health Organization 201 4

 مترجم: مختار کریمی- کارشناس ارشد روانشناسی بالینی

انتهای پیام/

برچسب ها :

نظرات کاربران :

دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

نام	*
کد امنیتی